Mohammad Rigi Derakhshan

نوشته شده توسط Admin در 9 فوریه 25

محمد ریگی درخشان

(FA)ABSTRACT

ABSTRACT (EN)

ABSTRACT

حاشیه بودگی در بلوچستان نه تنها مسئله طبیعی نیست بلکه ارتباط مستقیمی با اقتصاد سیاسی در ایران دارد. بنابراین حاشیه شدگی در بلوچستان را باید در ادغام سیستم اقتصاد سیاسی ایران بررسی کرد. در طول تاریخ معاصر ایران، بلوچستان بیشتر از نظر سوق الجیشی مورد اهمیت حکومت مرکزی بوده است و نه متغیر اقتصاد سیاسی. بلوچستان به دلیل دارا نبودن سرمایه تجاری و سرمایه صنعتی در امر توسعه عقب مانده است. زیرا نگاه حکومت مرکزی به بلوچستان بیشتر امنیتی بوده است تا توسعه ای.

در نتیجه حاشیه بودگی بلوچستان یکی از عوامل اصلی عقب ماندگی بلوچستان در امر توسعه بویژه آموزش به شمار می آید. نویسنده با ردپای این جبر جغرافیایی در تاریخ ایران معاصر از قاجاریه، پهلوی و جمهوری اسلامی به این فرضیه رسیده است که عدم اقبال اقتصادی باعث عقب ماندگی بلوچستان بویژه در امر توسعه  شده است. بدین ترتیب عدم توسعه شهری و همچنین نبود موقعیت تجاری و بازرگانی بلوچستان باعث نادیده گرفتن شدن تاریخی این منطقه شده است. اولین مدارس به معنای مدرن با ورود ارتش در دوره پهلوی اول(رضا شاه) به بلوچستان رسید. بدین ترتیب رشد آموزش در دوره محمدرضا شاه با توجه به نبود نگاه توسعه ای و  دیر آمدن مدارس مدرن به بلوچستان به کندی پیش رفته بود.

 با انقلاب در ایران نه تنها این مسئله حل نشد بلکه متغیر تبعیض ساختاری (آگاهانه) به گسترش این مسئله دامن زده است. به مرور متغیرهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دیگری نیز به این نابرابری ها در امر آموزش تحمیل شده است. از جمله عوامل سیاسی دیگر می توان به ایدئولوژیک شدن  سیاست گذاری آموزش در بلوچستان اشاره کرد. از جمله عوامل اقتصادی نیز می توان به عدم تخصیص عادلانه اعتبارات، نبود زیرساخت های آموزشی، نسبت پایین تعداد معلم به دانش آموزان و عوامل فرهنگی همچون رشد غیر طبیعی تعصب مذهبی و عصبیت قومی و مردسالاری اشاره کرد. از جمله عوامل تاثیر گذار دیگر که مانع رشد آموزش در بلوچستان بوده است می توان به شکاف های مذهبی و نگاه های ایدئولوژیک و شیعه محور مرکز و همچنین افکار جنسیت زده محلی مانند مانع شدن دختران برای ادامه تحصیل، نرخ پایین باسوادی والدین، اولویت نداشتن ادامه تحصیل برای برخی از خانواده ها و عدم وجود فرصت های شغلی نیز اشاره کرد. در این یادداشت محقق درصدد است تا مجموعه عوامل تاریخی، جغرافیایی، اقتصادی، و فرهنگی را در عقب ماندگی بلوچستان در امر آموزش به تصویر بکشد.

“Marginalization in Baluchistan is not only a natural issue, but it is also directly linked to the political economy of Iran. Therefore, marginalization in Baluchistan must be examined within the context of the integration of Iran’s political economic system. Throughout contemporary Iranian history, Baluchistan has been of strategic importance to the central government, rather than being considered a variable in political economy. Baluchistan has lagged behind in development due to its lack of commercial and industrial capital. This is because the central government’s approach to Baluchistan has been more security-oriented than development-focused.

As a result, the marginalization of Baluchistan is one of the main factors contributing to its underdevelopment, especially in the field of education. The author, tracing the geographic determinism in modern Iranian history from the Qajar, Pahlavi, and Islamic Republic eras, concludes that the lack of economic prosperity has led to the underdevelopment of Baluchistan, particularly in terms of development. Thus, the lack of urban development and the absence of commercial and trade opportunities in Baluchistan have historically led to the region being ignored. The first modern schools reached Baluchistan with the arrival of the army during the reign of Reza Shah (First Pahlavi). Thus, the growth of education during Mohammad Reza Shah’s era was slow due to the absence of a development-oriented approach and the late arrival of modern schools in the region.

Following the revolution in Iran, this issue was not resolved, and the structural (deliberate) discrimination variable has exacerbated the problem. Over time, other political, economic, and cultural variables have also been imposed on these educational inequalities. Among the other political factors, one can point to the ideological shaping of education policies in Baluchistan. Economic factors include the unjust allocation of budgets, lack of educational infrastructure, a low teacher-student ratio, and cultural factors such as the unnatural rise of religious extremism, ethnic tensions, and patriarchy. Other influential factors hindering educational progress in Baluchistan include religious divides, the ideological and Shi’a-centric perspectives of the center, as well as local gender-biased attitudes, such as preventing girls from continuing their education, low literacy rates among parents, lack of prioritization of education by some families, and the absence of job opportunities. In this paper, the researcher aims to depict the historical, geographic, economic, and cultural factors contributing to the underdevelopment of education in Baluchistan.”